‘Juf, als ik dit leer, kan ik later zelf met de trein naar mijn werk en hoef ik niet meer met het busje.’

Changefied B.V.
Blog KPO Speciaal Onderwijs De Kameleon in Roosendaal

Virtual OV biedt een innovatieve oplossing voor een belangrijke vraag binnen het speciaal onderwijs: hoe leren we kinderen zelfstandig reizen met het openbaar vervoer? Voor leerkracht Very, werkzaam bij KPO Speciaal Onderwijs De Kameleon in Roosendaal, heeft Virtual OV veel meer gebracht dan alleen oefening in reisvaardigheden. Het VR-leerplatform vergroot namelijk het zelfvertrouwen én de zelfstandigheid bij haar leerlingen. In dit artikel delen we haar ervaringen en bespreken we de impact van Virtual OV.


Wat is Virtual OV en hoe werkt het?
Virtual OV is een leerplatform waarin leerlingen met behulp van een Virtual Reality headset een volledige Openbaar Vervoer reis kunnen simuleren. De tool leidt hen stap voor stap door belangrijke onderdelen van reizen met het openbaar vervoer:

● Het plannen van een treinreis

● Het in- en uitchecken met een OV-chipkaart

● Overstappen van bus naar trein

● Het vinden van de juiste trein en het juiste perron


Waar een fysieke reis vaak te veel prikkels of stress oplevert, biedt Virtual OV een veilige omgeving om te oefenen. Voor leerlingen van De Kameleon is dit een cruciale eerste stap naar zelfstandigheid.

 

De voordelen van Virtual OV voor het Speciaal Onderwijs

Bij KPO De Kameleon, een school die zich richt op leerlingen met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 4 tot 18 jaar, staat het individuele ontwikkelpotentieel van de kinderen centraal. Virtual OV sluit hier perfect op aan.


“Onze leerlingen zijn vaak beschermd opgevoed. Het reizen met OV is voor hen een compleet nieuwe ervaring”, vertelt Very. “Met Virtual OV kunnen ze eerst rustig wennen aan situaties die ze onderweg tegen kunnen komen, zonder druk en in een veilige omgeving.”

Sinds de introductie van Virtual OV hebben al 35 leerlingen van De Kameleon de basisvaardigheden van het reizen geleerd. Hoewel volledige zelfstandigheid nog niet voor ieder kind haalbaar is, is de vooruitgang goed zichtbaar. “Zelfs kleine stappen, zoals het begrijpen van het proces van inchecken, maken een groot verschil”, zegt Very.

 

 'Onze leerlingen zijn vaak beschermd opgevoed'


Zelfvertrouwen: de grootste winst

De impact van Virtual OV reikt verder dan alleen reisvaardigheden, het versterkt ook het zelfvertrouwen van de leerlingen. “Sommige kinderen zeggen: ‘Juf, als ik dit leer, kan ik later zelf met de trein naar mijn werk. Dan hoef ik niet meer met het busje”, vertelt Very met trots.

Hoewel niet alle leerlingen uiteindelijk zelfstandig zullen reizen, bijvoorbeeld omdat ze niet kunnen lezen, geeft het proces van oefenen in Virtual OV een gevoel van empowerment. “Soms moet je gewoon iets proberen”, zegt Very. “Dan ontdek je wat er allemaal nog meer mogelijk is. Ouders zijn vaak verbaasd over hoeveel hun kind kan leren.”

 

Maatwerk

KPO De Kameleon beschikt een aantal maanden per jaar over 1 van de 2 Virtual OV sets die beschikbaar zijn gesteld door de Regio West-Brabant (RWB).

“De kinderen vonden het echt jammer toen de brillen naar een andere locatie moesten”, vertelt Very. Het zou mooi zijn als we per locatie een vast aantal brillen hebben, zodat we meer leerlingen tegelijkertijd kunnen trainen. Het trainen van kinderen met een speciale leerbehoefte kan best intensief zijn, weet Very uit eigen ervaring. “Sommige leerlingen, bijvoorbeeld kinderen die niet kunnen lezen doordat ze visueel beperkt zijn, of leerlingen met een motorische beperking, hebben 1 op 1 ondersteuning van hun leerkracht nodig.” Toch is het trainen volgens Very zeker de moeite waard: “Het is geweldig om te zien hoe snel sommige kinderen het spelenderwijs oppikken, vooral degenen die thuis al ervaring hebben met gamen.”

 

Virtual OV: Innovatie en Toekomst

In de toekomst zou een bredere implementatie van Virtual OV een enorme stap kunnen zijn in het verbeteren van zelfstandigheid binnen het speciaal onderwijs. Het platform toont aan dat technologie niet alleen praktisch kan zijn, maar ook bijdraagt aan het zelfvertrouwen en de levenskwaliteit van leerlingen.

Meer weten?

Wil jij meer weten over Virtual OV en hoe het kan bijdragen aan de ontwikkeling van jouw leerlingen of cliënten? Klik op de knop! 


Blog Neurodivergentie en vakantie
door Tim van Dam 7 juli 2025
Ontdek hoe neurodivergente reizigers (zoals mensen met autisme of een licht verstandelijke beperking) zich beter kunnen voorbereiden op reizen met het openbaar vervoer dankzij Virtual OV. Inclusief tips en oplossingen voor stressvrij en inclusief reizen.
Blog Transfer of Learning
door tim 30 mei 2025
Transfer of learning, oftewel leertransfer, is het proces waarbij kennis, vaardigheden en inzichten die in de ene context zijn opgedaan, succesvol worden toegepast in een nieuwe situatie. Dit principe is de kern van effectief onderwijs en training: leren is pas waardevol als het geleerde daadwerkelijk in de praktijk gebruikt kan worden. In deze blog lees je hoe virtual reality leren zorgt voor betere leertransfer en waarom dit essentieel is voor duurzaam en toekomstbestendig onderwijs.
Virtual OV en de overheid
door tim 9 mei 2025
Ontdek hoe Virtual OV gemeenten helpt bij het realiseren van inclusiviteitsdoelstellingen en de Lokale Inclusie Agenda (LIA). Vergroot toegankelijkheid en bespaar op doelgroepenvervoer met deze innovatieve VR-oplossing!
Impact van 6DoF VR voor Neurodivergenten
door jade 29 april 2025
Virtual Reality (VR) ontwikkelt zich razendsnel tot een waardevol hulpmiddel voor neurodivergente mensen. Vooral de nieuwste generatie VR-technologie, met zes vrijheidsgraden (6DoF), biedt unieke kansen voor het trainen van sociale vaardigheden en het vergroten van zelfredzaamheid bij kinderen en jongeren die bijvoorbeeld autisme hebben.
Virtual Public Tranport
door jade 20 maart 2025
Dutch Virtual Public Transport, een innovatieve spin-off van het succesvolle Virtual OV leerplatform, kondigt met trots de lancering aan van hun nieuwe Virtual Reality-ervaring op de Meta Store. Deze baanbrekende applicatie, ontwikkeld in samenwerking met Nederlandse vervoersorganisaties, is ontworpen om internationale bezoekers vertrouwd te maken met het Nederlandse openbaar vervoer, terwijl de applicatie ook neurodivergente mensen ondersteunt bij het zelfredzaam worden in het OV.
Zelfstandigheid en Ouder- ondersteuning in Leerlingenvervoer
door jade 17 maart 2025
Zelfstandigheid en Ouderondersteuning in Leerlingenvervoer: De Rol van Gemeenten, Onderwijs en Virtual OV Recent nieuws laat zien dat gemeenten steeds vaker de verantwoordelijkheid voor het leerlingenvervoer naar speciaal onderwijs bij ouders leggen. Dit roept de belangrijke vraag op: hoe kunnen gemeenten, onderwijsinstellingen, én innovatieve oplossingen zoals Virtual OV samenwerken om jongeren zelfstandiger te maken en ouders tegelijkertijd de juiste ondersteuning te bieden?
Virtual OV voor autisme
door Brenda van Es 3 maart 2025
Hoe kunnen we jongeren met autisme helpen om zelfstandiger te worden en meer van de wereld te ontdekken? Gedragsdeskundige Joke de Haan deelt haar inzichten over het gebruik van Virtual OV om jongeren met autisme te leren reizen met het openbaar vervoer. Dit innovatieve hulpmiddel biedt meer dan alleen vervoer van A naar B - het stimuleert persoonlijke groei en onafhankelijkheid.
Dmitri teaching a child how to use Public Transport in virtual reality.
door Brenda van Es 19 februari 2025
 
BLOG Taalachterstand
door Brenda van Es 31 januari 2025
In een wereld waar zelfstandigheid en mobiliteit steeds belangrijker worden, biedt het Virtual Reality leerplatform 'Virtual OV' een veelbelovende oplossing voor leerlingen. Met name voor leerlingen met een taalachterstand op Kranenburg Praktijkonderwijs in Utrecht blijkt deze innovatieve lesmethode effectief. Marloes Heidekamp, docent en ICT-coördinator, deelt haar positieve ervaringen met deze innovatieve lesmethode.
Mobiliteitsarmoede: De Onzichtbare Barrière in Onze Samenleving
door Tim van Dam 15 januari 2025
In onze samenleving vormt mobiliteitsarmoede een stille vernietigende realiteit die miljoenen mensen dagelijks beperkt in hun fundamentele levenskansen.
Show More