‘Juf, als ik dit leer, kan ik later zelf met de trein naar mijn werk en hoef ik niet meer met het busje.’

Changefied B.V.
Blog KPO Speciaal Onderwijs De Kameleon in Roosendaal

Virtual OV biedt een innovatieve oplossing voor een belangrijke vraag binnen het speciaal onderwijs: hoe leren we kinderen zelfstandig reizen met het openbaar vervoer? Voor leerkracht Very, werkzaam bij KPO Speciaal Onderwijs De Kameleon in Roosendaal, heeft Virtual OV veel meer gebracht dan alleen oefening in reisvaardigheden. Het VR-leerplatform vergroot namelijk het zelfvertrouwen én de zelfstandigheid bij haar leerlingen. In dit artikel delen we haar ervaringen en bespreken we de impact van Virtual OV.


Wat is Virtual OV en hoe werkt het?
Virtual OV is een leerplatform waarin leerlingen met behulp van een Virtual Reality headset een volledige Openbaar Vervoer reis kunnen simuleren. De tool leidt hen stap voor stap door belangrijke onderdelen van reizen met het openbaar vervoer:

● Het plannen van een treinreis

● Het in- en uitchecken met een OV-chipkaart

● Overstappen van bus naar trein

● Het vinden van de juiste trein en het juiste perron


Waar een fysieke reis vaak te veel prikkels of stress oplevert, biedt Virtual OV een veilige omgeving om te oefenen. Voor leerlingen van De Kameleon is dit een cruciale eerste stap naar zelfstandigheid.

 

De voordelen van Virtual OV voor het Speciaal Onderwijs

Bij KPO De Kameleon, een school die zich richt op leerlingen met een verstandelijke beperking in de leeftijd van 4 tot 18 jaar, staat het individuele ontwikkelpotentieel van de kinderen centraal. Virtual OV sluit hier perfect op aan.


“Onze leerlingen zijn vaak beschermd opgevoed. Het reizen met OV is voor hen een compleet nieuwe ervaring”, vertelt Very. “Met Virtual OV kunnen ze eerst rustig wennen aan situaties die ze onderweg tegen kunnen komen, zonder druk en in een veilige omgeving.”

Sinds de introductie van Virtual OV hebben al 35 leerlingen van De Kameleon de basisvaardigheden van het reizen geleerd. Hoewel volledige zelfstandigheid nog niet voor ieder kind haalbaar is, is de vooruitgang goed zichtbaar. “Zelfs kleine stappen, zoals het begrijpen van het proces van inchecken, maken een groot verschil”, zegt Very.

 

 'Onze leerlingen zijn vaak beschermd opgevoed'


Zelfvertrouwen: de grootste winst

De impact van Virtual OV reikt verder dan alleen reisvaardigheden, het versterkt ook het zelfvertrouwen van de leerlingen. “Sommige kinderen zeggen: ‘Juf, als ik dit leer, kan ik later zelf met de trein naar mijn werk. Dan hoef ik niet meer met het busje”, vertelt Very met trots.

Hoewel niet alle leerlingen uiteindelijk zelfstandig zullen reizen, bijvoorbeeld omdat ze niet kunnen lezen, geeft het proces van oefenen in Virtual OV een gevoel van empowerment. “Soms moet je gewoon iets proberen”, zegt Very. “Dan ontdek je wat er allemaal nog meer mogelijk is. Ouders zijn vaak verbaasd over hoeveel hun kind kan leren.”

 

Maatwerk

KPO De Kameleon beschikt een aantal maanden per jaar over 1 van de 2 Virtual OV sets die beschikbaar zijn gesteld door de Regio West-Brabant (RWB).

“De kinderen vonden het echt jammer toen de brillen naar een andere locatie moesten”, vertelt Very. Het zou mooi zijn als we per locatie een vast aantal brillen hebben, zodat we meer leerlingen tegelijkertijd kunnen trainen. Het trainen van kinderen met een speciale leerbehoefte kan best intensief zijn, weet Very uit eigen ervaring. “Sommige leerlingen, bijvoorbeeld kinderen die niet kunnen lezen doordat ze visueel beperkt zijn, of leerlingen met een motorische beperking, hebben 1 op 1 ondersteuning van hun leerkracht nodig.” Toch is het trainen volgens Very zeker de moeite waard: “Het is geweldig om te zien hoe snel sommige kinderen het spelenderwijs oppikken, vooral degenen die thuis al ervaring hebben met gamen.”

 

Virtual OV: Innovatie en Toekomst

In de toekomst zou een bredere implementatie van Virtual OV een enorme stap kunnen zijn in het verbeteren van zelfstandigheid binnen het speciaal onderwijs. Het platform toont aan dat technologie niet alleen praktisch kan zijn, maar ook bijdraagt aan het zelfvertrouwen en de levenskwaliteit van leerlingen.

Meer weten?

Wil jij meer weten over Virtual OV en hoe het kan bijdragen aan de ontwikkeling van jouw leerlingen of cliënten? Klik op de knop! 


Deelnemers ontvangen Virtu
door Tim van Dam 14 december 2025
Gedeputeerde Jeroen Olthof ervaart Virtual OV bij Heliomare: hoe VR-training leerlingen in het speciaal onderwijs helpt zelfstandig te reizen met bus en trein.
door Tim van+Dam 3 december 2025
Changefied in Rabo&Co magazine
Leren in VR
door Tim van+Dam 24 november 2025
Leren reizen in Virtual Reality? Dat is toch helemaal niet nodig, dat kun je toch gewoon in het echt leren?
Jongere in een klaslokaal met een VR-bril op, bezig met leren reizen via het Virtual OV platform
13 november 2025
Ontdek hoe Virtual OV aansluit bij kerndoelen en leerlijnen van het vso, helpt zelfstandig leren reizen en bijdraagt aan zelfredzaamheid en maatschappelijke participatie
Jongen met VR-bril traint in Virtual Reality om zelfstandig met het openbaar Vervoer te gaan reizen
door Tim van+Dam 19 oktober 2025
Ontdek hoe Virtual OV, neurodivergente jongeren zoals degenen met autisme helpt om reisvaardigheden te ontwikkelen via versterking van het procedureel geheugen.
Illustratie van een uit het voortgezet speciaal onderwijs die met behulp van virtual reality
door Tim van+Dam 1 oktober 2025
Ontdek hoe de arbeidsmarkt steeds hogere eisen stelt aan zelfstandig reizen voor VSO-leerlingen en hoe scholen hen met innovatieve methoden voorbereiden op werk en stage, inclusief het versterken van burgerschaps- en zelfredzaamheidsvaardigheden.
Provincie Noord Holland en Changefied bieden Virtual OV voor het Speciaal Onderwijs
door Tim van+Dam 17 september 2025
Provincie Noord Holland en Changefied bieden Virtual OV voor het Voorgezet Speciaal Onderwijs in Noord-Holland Noord, Haarlem/IJmond en Gooi en Vechtstreek
A person wearing VR goggles at a bus stop, holding a tablet. The goggles read
door Tim van+Dam 2 september 2025
Virtual OV vergroot zelfredzaamheid en arbeidsparticipatie via VR-trainingen, verlaagt zorg- en vervoerskosten en stimuleert inclusie en duurzaamheid.
Back to school Blog
door Tim van+Dam 21 augustus 2025
Back to School: Durf je reis te maken met Virtual OV !
Blog Neurodivergentie en vakantie
door Tim van Dam 7 juli 2025
Ontdek hoe neurodivergente reizigers (zoals mensen met autisme of een licht verstandelijke beperking) zich beter kunnen voorbereiden op reizen met het openbaar vervoer dankzij Virtual OV. Inclusief tips en oplossingen voor stressvrij en inclusief reizen.
Show More